مطالب دنیای نوزاد و کودکان

۳ مطلب در اسفند ۱۳۹۸ ثبت شده است

نکات مهم درباره ویروس کرونا و منشاء آن

نکات مهم درباره ویروس کرونا و منشاء آن

کرونا ویروس های انسانی عضوی از یک خانواده بزرگ ویروسی هستند که دارای بزرگترین اندازه ژنوم در بین ویروس های RNA دار انسانی می باشند. تا به امروز هفت نوع کروناویروس به عنوان عامل بیماری در انسان شناخته شده است. چهار تیپ از این کروناویروس ها مسئول ۲۵ درصد از سرماخوردگی های معمولی در فصول سرد سال بخصوص در زمستان و اوایل بهار هستند. دو تیپ کروناویروس دیگر به نام های سارس (سندرم حاد تنفسی ) و مرس ( سندرم تنفسی خاورمیانه) از ویروس های نوپدیدی هستند که در دو دهه اخیرازحیوان به انسان منتقل شده اند و توانستند همه گیری شدید و مرگ و میر در سالهای ۲۰۰۳ (سارس) و ۲۰۱۲ (مرس) ایجاد کنند.
هفتمین و جدیدترین ویروس از خانواده کرونا ویروس های انسانی ویروس SARS-CoV-2 است که سازمان بهداشت جهانی بیماری ایجاد شده توسط این ویروس را COVID-19 نامگذاری کرده است. کروناویروس SARS-CoV-2 در اواخر سال ۲۰۱۹ به عنوان یک ویروس جدید معرفی گردید و سازمان بهداشت جهانی در ژانویه ۲۰۲۰ به دلیل انتشار سریع این ویروس وضعیت فوق العاده اعلام نمود.


ویروس کرونا چگونه از حیوان به انسان منتقل می شود؟

کرونا ویروس های حیوانی در حالت معمولی قادر به آلوده کردن انسان نیستند؛ ولی این ویروس ها بسیار مستعد تغییر ژنتیکی می باشند و در صورت وقوع جهش های خاصی در ژنوم ویروس به سرعت توانایی آلوده کردن انسان را به دست می آورند. به طور معمول در آغاز شروع زنجیره عفونت، انسان از طریق تماس نزدیک و یا خوردن حیوان آلوده به بیماری مبتلا می گردد.


کروناویروس جدید از کجا منشا گرفته است؟

 

منشا اولیه کروناویروس ها معمولا گونه حیوانی خفاش است. خفاش ها به ندرت در بین انسان ها ظاهر و به عنوان غذا استفاده می شوند؛ مانند آنچه در سال ۲۰۱۹ در بازار ووهان چین به وقوع پیوست. با آنکه بیشتر بیماران گزارش شده در ابتدای شیوع ویروس با بازار فروش حیوانات و آبزیان ارتباط داشتند؛ اما با افزایش تعداد بیمارانی که سابقه تماس با حیوان را ذکر نمی کردند، مشخص شد که ویروس از طریق انتقال شخص به شخص به افراد سالم منتقل می شود. دانشمندان اعتقاد دارند این کروناویروس جدید قبل از رسیدن به انسان از یک گونه حیوانی حد واسط مانند یک گونه مار و یا یک گونه پستاندار در حال انقراض به نام پانگولین استفاده کرده است.


مدت زمان نهفتگی بیماری کروناویروسی COVID-19 چند روزاست؟

 

دوره نهفتگی (کمون) بیماری به معنی زمان بین ورود ویروس به بدن تا شروع علائم بیماری است که با برآوردهای فعلی، دوره کمون ویروس کرونای جدی 1 تا 12/5 روز با میانگین متوسط 5-6 روز طول می کشد؛ اما براساس اطلاعات موجود از سایر بیماری های کورونا ویروسی مانند مرس و سارس دوره کمون بیماری COVID-19 ممکن است تا 14 روزهم باشد. افراد آلوده به عفونت ویروسی COVID-19 حتی از چند روز قبل ازشروع علائم بالینی هم می توانند بیماری را به افراد سالم منتقل کنند.


علا‌ئم ظاهری بیماری کروناویروسی COVID-19 چیست؟

 

علائم بالینی بیماری در بیشتر موارد شامل تب، سرفه و تنگی نفس می شود. شدت بیماری در عفونت COVID-19 از افراد کاملا بدون علامت و افرادی که دارای علائم تنفسی خفیف هستند، تا افراد به شدت بیمار و در حال مرگ متغیر می باشد. درصد بالایی از افراد جامعه (حدود ۸۰ درصد) عفونت بدون علامت و یا با علائم خفیف سرماخوردگی را بروز می دهند.

 

 


بیماری COVID-19 با آنفولانزا یا سرماخوردگی معمولی چه تفاوتی دارد؟

علیرغم تفاوت هایی که بیماری های تنفسی در ایجاد علائم ظاهری دارند؛ علائم بیماری کروناویروسی COVID-19 با ویروس های تنفسی دیگر تا حدودی مشابهت دارد. بنابراین تشخیص بیماری بر اساس علائم دشوار است و تنها با بررسی آزمایشگاهی می توان وجود عفونت کروناویروسی COVID-19 را به طور صد در صد تایید کرد.


چه افرادی ممکن است به بیماری شدیدتری در هنگام ابتلا به COVID-19 دچار شوند ؟

افراد مسن و کسانی که دارای بیماری زمینه ای مانند دیابت و ناراحتی های قلبی ریوی می باشند؛ در معرض خطر ابتلا به بیماری شدید کروناویروسی هستند.

بیماری کروناویروسی COVID-19 چگونه به افراد دیگر منتقل می شود؟

هنوز موارد زیادی در ارتباط با چگونگی انتقال ویروس عامل بیماری کوید۱۹ به صورت حل نشده و در حال تحقیق است؛ اما تصور می شود مانند بیشتر کروناویروس های دیگر عمدتاً از راه قطرات تنفسی آلوده و تماس نزدیک تا حدود ۲ متر با بیمار قابل انتقال به افراد سالم است. افراد دارای بیشترین علامت، سرایت بیشتری برای بقیه دارند؛ اما افراد بیمار بدون علامت و یا در مرحله نهفتگی بیماری نیز سهم بزرگی در انتشار ویروس دارند. مطالعات اپیدمیولوژی نشان می دهد که قدرت سرایت COVID-19 بیشتر از ویروس های مرس و سارس می باشد و دانشمندان تخمین می زنند هر شخص آلوده می تواند 1.5 تا 3.5 فرد را آلوده کند. RNA ویروس در خون بیماران قابل ردیابی است؛ اما مدارک علمی در مورد وجود ویروس عفونی در مایعات دیگر بدن مانند ادرار، شیر، اسپرم و استفراغ هنوز وجود ندارد.


آیا بیماری کروناویروسی COVID-19 برای کودکان و زنان باردار خطرناک است؟

تعداد موارد گزارش شده در کودکان بسیار کمتر از حد انتظار بوده است. در مورد چگونگی تأثیر کروناویروس جدید بر روی کودکان یا زنان باردار هنوز اطلاعات کافی در دست نیست؛ اما با توجه به تغییرات فیزیولوژی بدن در بارداری مراقبت بیشتری توصیه شده است. شواهد کافی برای عدم انتقال ویروس از مادر به جنین در دوران بارداری و یا تأثیر احتمالی بر روی جنین وجود ندارد و احتیاط های لازم باید در نظر گرفته شود.


ویروس تا چه مدتی می تواند روی سطوح مختلف زنده بماند؟

ویروس SARS-CoV-2 با توجه به شرایط درجه حرارت و رطوبت محیط ممکن است از چند ساعت تا ۹ روز زنده باقی بماند؛ ولی خوشبختانه به ضد عفونی کننده های معمول حساس می باشد. الکل سفید با درصد ۷۰ برای ضدعفونی کردن دست ها و وسایل حساس و مایع سفید کننده خانگی با دقت 1:100 برای ضد عفونی سطوح آلوده مانند منطقه مراقبت از بیمار و سرویس های بهداشتی مناسب می باشند.


آیا شخص سالم با لمس کردن سطوح یا اشیاء آلوده و سپس لمس دهان ، بینی و چشم خود ممکن است به بیماری کروناویروسی COVID-19 مبتلا شود؟

درمورد قابلیت انتقال بیماری از سطوحی که درمعرض ترشحات تنفسی هستند اطلاعات بیشتری مورد نیاز است؛ ولی احتیاط و مراقبت های لازم در هنگام تماس ضروری توصیه شده است.
آیا داروی ضد ویروسی یا واکسن خاصی برای پیشگیری یا درمان بیماری COVID-19 وجود دارد؟

هیچ داروی ضد ویروسی و یا واکسنی تا به امروز برای پیشگیری یا درمان کروناویروس جدید تایید نشده است؛ اما داروهای آنتی رتروویرال HIV، فاویپیراویر ( favipiravir یک داروی ضد آنفولانزا) و رمدزیویر ( remdesivir یک داروی ضد ویروسی) و داروی کلروکین فسفات (ضد مالاریا) برای کارآزمایی بالینی بر روی بیماران استفاده شده است.


اگر مادر به بیماری کروناویروسی مشکوک و یا مبتلا باشد؛ آیا باید به شیر دادن به کودک ادامه دهد؟

با توجه به فوایدی که شیردهی و نقش ناچیز شیر مادر در انتقال ویروس های تنفسی دارد توصیه می شود مادر شیردهی را ادامه دهد. هنگام تغذیه کودک ماسک بپوشید ، قبل و بعد از تغذیه کودک وسایل را بشویید و سطوح را تمیز و ضد عفونی کنید. اگر مادر به شدت بیمار است، بهتر است شیر دادن با فنجان تمیز و یا قاشق انجام شود.


آیا اقدامات پیشگیرانه در هنگام دریافت محموله های پستی از چین و مناطق درگیر با بیماری ویروسی COVID-19 باید انجام دهیم؟

به دلیل اینکه ویروس بر روی سطوح خشک بقای زیادی ندارد؛ احتمال انتشار ویروس از طریق محموله های پستی و یا محصولات بسته بندی که در طی چند روز یا هفته ها ارسال می شوند بسیار کم می باشد.


آیا کرونا ویروس SARS-CoV-2 می تواند از طریق آئروسل و ذرات معلق در هوا انتقال پیدا کند؟

دانشمندان مدارکی به نفع انتقال ویروس از طریق ائروسل پیدا کرده اند ولی موضوع همچنان در دست تحقیق می باشد.


آیا کروناویروس SARS-CoV-2 می تواند از راه آب و غذای آلوده به افراد دیگر انتقال پیدا کند؟

مطالعات برای بررسی چگونگی انتشار سریع ویروس در مناطق اپیدمی و راههای مختلف انتقال ویروس در حال انجام است. گیرنده شناسایی شده ویروس SARS-CoV-2 برای ورود به سلول های انسان با کروناویروس سارس مشترک می باشد و این گیرنده علاوه بر سلول های ریه در سطح سلول های روده نیز موجود است و بنابراین این بافت ها می توانند به عنوان هدف اولیه ویروس مطرح شوند.


دانشمندان چینی اعلام کردند که توانسته اند ماده ژنتیکی ویروس را در سوآب مقعدی بیماران مبتلا به COVID-19 ردیابی کنند و ذره کامل کروناویروس را در نمونه مدفوع یک بیمار مبتلا در زیر میکروسکوپ الکترونی قابل مشاهده است. هنوز اطمینان وجود ندارد که آیا این ذرات ویروسی عفونت زا و قابل انتقال به افراد دیگر هستند یا خیر؛ اما بعضی از بیماران حتی پس از منفی شدن نمونه دهانی، ویروس را دفع می کنند و این نگرانی را ایجاد کرده که بیماران بعد از بهبودی ممکن است بتوانند تا مدت بیشتری ویروس را به محیط و منابع آبی انتشار دهند.


در مورد توانایی ورود ویروس SARS-CoV-2 به منابع آبی و اینکه ویروس چقدر می تواند در آب زنده بماند تحقیقات بیشتری مورد نیاز است؛ اما این اولین بار نیست که یک کروناویروس بیماریزا از آب جداسازی شده است. کروناویروس سارس نیز در غیاب ماده ضدعفونی کننده کلر می تواند چند ساعت تا چند روز زنده باقی بماند و در تعداد دیگری از کروناویروس ها هم ویروس به فرم عفونت زا در مواد دفعی روده ای وجود دارد.
دانشمندان گمان می برند انتقال ویروس جدید از راه ذرات معلق موجود در هوا و یا آب و غذای آلوده ممکن است عامل انتشار بسیار سریع این کرونا ویروس جدید در بین جمعیت انسانی باشد. شستن مکرر دست ها، نوشیدن آب جوشیده یا تصفیه شده؛ پرهیز از خوردن غذای خام؛ ضدعفونی کردن سرویس های بهداشتی و جلوگیری از آلوده شدن آب و غذا برای جلوگیری از شیوع بیشتر بیماری اکیدا توصیه شده است.

۱ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
علیرضا امامی

بررسی کاربردهای خانگی از روش‌های هیپنوتیزم درمانی

ممکن است خیلی وقت‌ها با شنیدن داستان‌هایی درباره‌ی هیپنوتیزم و خواب مغناطیسی به وجد آمده باشید یا احتمالا جزو کسانی هستید که برای یک‌بار هم که شده دوست دارید چنین موقعیتی را تجربه کنید. بیشتر مردم دوست دارند به قسمت‌های دست‌نیافتنی ذهن‌شان راه پیدا کنند. این قضیه می‌تواند تنها از سر کنجکاوی، تغییر دادن ذهنیت و خاطره‌ای بد باشد که در ذهن ما رسوخ کرده است. در این مطلب، به شرح هیپنوتیزم، کاربردها و نظرات مختلفی که درباره‌اش وجود دارد می‌پردازیم. اطلاعات بیشتر

تاریخچه‌ی هیپنوتیزم

تقریبا از قرن ۱۸ میلادی، کارکرد هیپنوتیزم جایگاهی میان حقه‌بازی و معالجه داشته است. اما به‌تازگی به‌عنوان روش درمانی پیشنهادی برای بسیاری از بیماری‌ها رونق گرفته است. حالا می‌خواهیم ماهیت هیپنوتیزم را بررسی کنیم و ببینیم آیا واقعا اثرگذار است یا نه. و اگر جواب مثبت است، فرایند آن چگونه است؟

ریشه‌ی کلمه «هیپنوتیزم» از لغت یونانی هیپنوز (hypnos) به‌معنی «خواب» گرفته شده است. تحقیقات نشان می‌دهد برای اولین بار در قرن ۱۹ میلادی، مردی فرانسوی به نام اتین فلیکس (Étienne Félix) از این روش استفاده کرد. او به نقش تلقین بر ذهن و فرایند روانی و رفتاری خاصی که شخص به‌خواب‌رفته تجربه می‌کند، علاقه داشت. منابع دیگر حاکی از آن است که نخستین بار جیمز برید (James Braid) پزشک جراح اسکاتلندی از این روش استفاده کرده است.

بااین‌حال، بسیار قبل‌تر و در قرن ۱۸ میلادی، فرانتس مسمر (Franz Mesmer) پزشک مشهور آلمانی مفهوم خواب هیپنوتیزمی را بیان کرد. مسمر ادعا داشت که می‌تواند وجود چیزی به نام «مغناطیس حیوانی» را ثابت کند. تعریف این نظریه نوعی جریان نامرئی بود که میان مردم، حیوانات، گیاهان و اشیا «در حرکت» است و با دست‌کاری آن می‌توان بر رفتار مردم اثر گذاشت.

 

ما از هیپنوتیزم چه می‌دانیم؟

در مطلب جدیدی که در مجله‌ی مقالات علوم اعصاب و رفتار زیستی منتشر شده، هیپنوتیزم را نوعی کنترل ضمیر خودآگاه تعریف کرده‌اند. در این فرایند «تصاویر ذهنی از فیزیولوژی، آگاهی و رفتار فرد پیشی می‌گیرد.»

همان‌طور که نویسندگان این مقالات توضیح داده‌اند، هیپنوتیزم بر پایه‌ی دو عنصر اصلی است: قیاس و تلقین. در هیپنوتیزم، «قیاس» اولین پیشنهادی است که در طول پروسه به سوژه داده می‌شود؛ هرچند جزئیات تشکیل‌دهنده‌ی آن هم‌چنان مورد بحث و بررسی است.

تلقین‌های هیپنوتیزمی معمولا به‌عنوان مفاهیم کلی بیان می‌شوند که در ظاهر موجب پاسخ‌های غیرمستقیم از شرکت‌کننده می‌شوند. برخی شرکت‌کنندگان تصور می‌کنند که هیچ کنترلی بر روی این موقعیت ندارند.

برخی مردم قابلیت تلقین‌پذیری بیشتری نسبت به دیگران دارند. طبق نتایج محققان، کسانی که در هیپنوتیزم از این قابلیت برخوردار هستند، احتمالا حالت فکری آزادتری دارند.

حالت تلقین‌پذیری در هیپنوتیزم یعنی بتوانیم: تغییراتِ تلقین‌شده در زمینه‌ی فیزیولوژی، ادراکات، احساسات، افکار یا رفتار را تجربه کنیم.

روش‌های تصویربرداری عصبی نشان می‌دهد که افرادی که از قابلیت تلقین‌پذیری بالایی برخوردار هستند، در قشر جلوی مخ و سینگولیت کورتکس‌شان سطح فعالیت بالاتری در مراحل مختلف هیپنوتیزم دارند.

 

هیپنوتیزم و ادراک

بسیاری از مطالعات، هیپنوتیزم را به‌طور خاص به فرایندهای ادراکی مرتبط می‌دانند و آن را به‌عنوان «پدیده‌ای که شامل تمرکز دقیقِ پذیرنده می‌شود» شرح می‌دهند. برخی نشانه‌ها دلالت بر نقش هیپنوتیزم در کنترل انتخابی تمرکز دارند.

رابطه‌ی میان هیپنوتیزم و وضعیت حواس‌جمعی بر پایه‌ی نتیجه تجربه‌های گذشته تقویت می‌شود. در این تجربه‌ها، تلقین‌ هیپنوتیزمی برای تغییر درک‌ و آگاهی درباره‌ی مسائل مختلف به‌کار گرفته می‌شده است.

برای مثال، از عمل تلقین برای تحریک ادراک‌پریشی (در این حالت فرد می‌تواند اشیا و اشکال را حس کند اما قادر به تشخیص هوشیارانه‌ی آنها نیست) استفاده شده است. در آزمایش‌های دیگر، نقش تلقین برای دست‌کاری فرایند بصری (نوعی توانایی مغز در تشخیص اشیا در فضا و بازشناسی حالت‌های آن) تعریف می‌شود.

بیشتر این تأثیرات، هیپنوتیزم را به نمایشی جذاب تبدیل ‌می‌کرده که وقتی به‌عنوان یک حقه‌ی جادویی استفاده می‌شده، موجب ترس و خنده می‌شده است. هرچند، عمل هیپنوتیزم گاه و بی‌گاه توجهات مختلفی را به خود جلب کرده، اما شاهکارهای «هیپنوتیزم‌کننده‌های» آماتور باعث شکل‌گیری نتایج غم‌انگیزی شده است.

یکی از کسانی که در آخرین هیپنوتیزم خود، تجربه‌ای مشکوک و نامعلوم داشته است، این اتفاق ناگوار و حس اضطراب پس از آن را این‌گونه شرح داده است:

«من در حالت خلسه بودم. به من گفته شده بود که قادر به پیدا کردن اتاقم در هتل نیستم، چون تمام شماره اتاق‌ها به عددهای چینی تغییر کرده است. من حدود ۲۰ دقیقه گم شده بودم و فقط در اطراف قدم می‌زدم و می‌توانستم خطوط عجیب زبان چینی و همه محیط را ببینم.»

بازگشت به زندگی گذشته: فراموشی طولانی یا خاطرات تقلبی؟

هیپنوتیزم؛ فراموشی طولانی یا خاطرات تقلبی

نگرانی دیگر در مورد کاربرد هیپنوتیزم مربوط به بازگشت زندگی قبل (رگرسیون) از طریق هیپنوتیزم است. «درمان‌شناسی بازگشت» روشی است که ادعا می‌کند، قادر است خاطرات سرکوب‌شده‌ی شخص را که مربوط به سوءِاستفاده‌ها و ضربه‌های روحی او در دوران کودکی است، کشف کند. برخی‌اوقات این روش در تحلیل هیپنوتیزمی استفاده می‌شود. این نوع تحلیل، گونه‌ای از ادغام تکنیک‌های هیپنوتیزم و تحلیل روانی است.

برخی مدعی هستند که هیپنوتیزم می‌تواند به بازگشت زندگی گذشته و خاطرات ماوراءالطبیعه زندگی قبلی نیز کمک کند.

تحقیقات موجود نشان می‌دهد که تلقین هیپنوتیزمی می‌تواند در ایجاد خاطرات دروغین مؤثر باشد و این اطمینان را حاصل کند که این احکام خیالی به قوت خود باقی خواهند ماند. چنین یافته‌هایی، بازخوردی منفی بر ادعای بازگشت از زندگی گذشته و در نتیجه خاطرات حاصل از این طریق داشته است.

کاربرد هیپنوتیزم

در هیپنوتیزم قابلیت نهفته‌ای برای ایجاد تغییر در ادراک وجود دارد. این چیزی است که به‌‌عنوان رویکرد درمانی مکمل، جایگاه تازه‌ای پیدا کرده است.

درحال حاضر، در اروپا و آمریکا، هیپنوتیزم‌درمانی برای کمک به بسیاری از موقعیت‌های پزشکی و درمانی استفاده می‌شود. همچنین این روش درمانی، به افراد برای رهایی از عادت های منفی که تأثیر جدی بر سلامت‌شان داشته کمک می‌کند. هیپنوتیزم‌درمانی در موارد ذکرشده در پایین به کمک افراد آمده است:

۱. سندروم روده تحریک‌پذیر (IBS)

مطالعات نشان می‌دهد که هیپنوتیزم می‌تواند برای مدتی کوتاه، در تسکین نشانه‌های سندروم روده تحریک پذیر مؤثر باشد. تأثیرات طولانی‌مدت این روش هنوز به‌طور قطعی آزمایش نشده است.

۲. بی‌خوابی و اختلالات خواب

هیپنوتیزم می‌تواند به کنترل بی خوابی، کنترل کابوس دیدن شبانه و عوامل ترس از خواب (که معمولا بر کودکان بین ۷ تا ۱۲ سال تأثیر می‌گذارد) کمک کند. همچنین اختلالات خواب غیرمعمولی‌تر، مثل راه رفتن در خواب نیز با این روش درمان می‌شود. تمدد اعصاب و کنترل تنفس نیز با کمک هیپنوتیزم امکان‌پذیر است.

۳. میگرن

برخی مطالعات نشان می‌دهد که هیپنوتیزم می‌تواند در درمان میگرن ها و سردردهای عصبی مؤثر باشد. به دلیل اثرات جانبی پایین در روش هیپنوتیزم، این روش درمان جایگزین مطلوبی به حساب بیاید.

۴. کنترل دردهای بالینی

هیپنوتیزم می‌تواند بر عوارض برخی جراحی‌ها اثر تسکین‌بخش داشته باشد. مطالعات درباره‌ی اثربخشی هیپنوتیزم حاکی از آن است که احتمالا استفاده از این روش می‌تواند به زنان در کنترل درد زایمان کمک کند. هرچند مشاهدات متغیری در این زمینه وجود دارد.

۵. ترک سیگار

تحقیقات دقیق «مرکز ملی پزشکی مکمل و جایگزین (NCCAM)» بر این ادعاست که هیپنوتیزم‌درمانی، به‌خصوص وقتی با روش‌های درمانی دیگر ادغام شده باشد، می‌تواند به کسانی که قصد ترک سیگار را دارند، کمک زیادی کند. در این مورد نیز نتایج گوناگونی به‌دست آمده است.

کاربردهای خانگی از روش‌های هیپنوتیزم درمانی

پیشنهاد محققان برای نتیجه‌گیری بیشتر از این روش‌های ساده، داشتن درجه بالایی از تلقین‌پذیری است. آنها گاهی به مراجعه‌کنندگان توصیه می‌کنند تا این تکنیک‌ها را به‌عنوان مکمل درمان‌های تخصصی در خانه تمرین کنند.

یکی از کاربردهای عجیب استفاده از روش تلقین در هیپنوتیزم، در یکی از کتاب‌های کودکان استفاده شده است. کارل فورسن Carl Forssen نویسنده‌ی سوئدی با داشتن دانش روانشناسی در کتابش به‌نام «خرگوشی که می‌خواهد بخوابد» از این تکنیک‌ برای به خواب بردن کودکان بدون هیچ جنجال اضافه‌ای بهره برده است.

 

 

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
علیرضا امامی

همه چیز درباره کرونا ویروس و شیوع آن

همه چیز درباره کرونا ویروس و شیوع آن

کروناویروس‌های انسانی عضوی از یک خانواده بزرگ ویروسی هستند که بزرگترین اندازه ژنوم را در بین ویروس‌های RNA دار انسانی دارند. تا به امروز هفت نوع کروناویروس به عنوان عامل بیماری در انسان شناخته شده. چهار نوع از این کروناویروس‌ها مسئول ۲۵ درصد از سرماخوردگی‌های معمولی در زمستان و اوایل بهار هستند. دو کروناویروس دیگر به نام‌های  SARS(سندرم حاد تنفسی ) و MERS ( سندرم تنفسی خاورمیانه) ویروس‌های نوظهوری هستند که در دو دهه اخیرازحیوان به انسان انتقال پیدا کردند و باعث همه گیری و مرگ و میر در سالهای ۲۰۰۳ (سارس) و ۲۰۱۲ (مرس) شدند. همراهمان باشید....


هفتمین ویروس از این خانواده کروناویروس SARS-CoV-2 می‌باشد که سازمان بهداشت جهانی بیماری ایجاد شده توسط این ویروس را COVID-19 نامگذاری کرده است. کروناویروس SARS-CoV-2 در اواخر سال ۲۰۱۹ به عنوان یک ویروس نوظهور اعلام شد و سازمان بهداشت جهانی در ژانویه ۲۰۲۰ به دلیل انتشار سریع این ویروس وضعیت اضطراری اعلام کرد.  

ویروس کرونا چگونه از حیوان به انسان انتقال پیدا می‌کند؟ کروناویروس‌های حیوانی در حالت معمول نمی توانند انسان را آلوده کنند؛ ولی این ویروس‌ها بسیار مستعد نوترکیبی هستند و اگر جهش‌هایی در ویروس اتفاق بیفتد، توانایی آلوده کردن انسان را پیدا می‌کنند. به طور معمول در ابتدای شروع عفونت، گونه انسان از طریق تماس نزدیک و یا خوردن حیوان آلوده مبتلا می‌شود.
منشا کروناویروس جدید چیست؟ منشا اولیه کروناویروس‌ها معمولا خفاش است. خفاش‌ها به ندرت در بین انسان‌ها ظاهر شده و به عنوان غذا استفاده می‌شوند؛ مانند آنچه در سال ۲۰۱۹ در بازار ووهان چین اتفاق افتاد. بیشتر بیماران گزارش شده در ابتدای شیوع ویروس با بازار فروش حیوانات و آبزیان مرتبط بودند؛ سپس با افزایش تعداد بیمارانی که سابقه تماس با حیوان را نداشتند، مشخص شد که ویروس از راه انتقال شخص به شخص استفاده می‌کند. دانشمندان معتقدند این کروناویروس جدید قبل از رسیدن به انسان از گونه حیوانی حد واسط مانند یک گونه مار و یا یک پستاندار به نام پانگولین گذشته است.

مدت زمان نهفتگی بیماری کروناویروسی COVID-19 چقدر است؟ دوره نهفتگی (کمون) بیماری زمان بین ورود ویروس به بدن تا شروع علائم بیماری است که با برآوردهای فعلی دوره کمون ویروس کرونای جدید        ۱ تا ۵/۱۲ روز با میانگین متوسط ۵-۶ روز است؛ اما براساس اطلاعات موجود از سایر بیماری‌های کورونا ویروسی مانند مرس و سارس دوره کمون بیماری COVID-19 می‌تواند تا 14 روز طول بکشد. افراد آلوده به عفونت ویروسی  COVID-19  از ۱۰ روز قبل ازشروع علائم می‌توانند بیماری را انتقال بدهند.    

علا‌ئم بیماری کروناویروسی COVID-19 چیست؟ علائم بیماری در بیشتر موارد شامل تب، سرفه و تنگی نفس است.  شدت بیماری در عفونت COVID-19 از افراد کاملا بدون علامت و افرادی که علائم تنفسی خفیف دارند، تا افراد به شدت بیمار و در حال مرگ متغیر است. درصد بالایی از افراد جامعه (حدود ۸۰ درصد) عفونت بدون علامت و یا با علائم خفیف سرماخوردگی را نشان می‌دهند.
تفاوت بیماری COVID-19 با آنفولانزا یا سرماخوردگی چیست؟ علیرغم تفاوت‌هایی که در علائم ظاهری بیماری‌های تنفسی وجود دارد؛ علائم بیماری کروناویروسی COVID-19 با ویروس‌های تنفسی دیگر تا حدودی هم پوشانی دارد.  بنابراین تشخیص بیماری بر اساس علائم می‌تواند دشوار باشد و تنها با بررسی آزمایشگاهی می‌توانیم وجود عفونت کروناویروسی  COVID-19 را تایید کنیم.

چه کسانی در معرض خطر بیماری شدیدتری در هنگام ابتلا  به COVID-19 هستند ؟  افراد مسن و کسانی که دارای بیماری زمینه ای مانند دیابت و ناراحتی‌های قلبی ریوی هستند؛ در معرض خطر ابتلا به بیماری شدید کروناویروسی می‌باشند.  
بیماری کروناویروسی COVID-19 چطور انتقال پیدا می‌کند؟ سوالات زیادی در ارتباط با چگونگی انتقال ویروس عامل بیماری کوید۱۹ وجود دارد؛ اما به نظر می‌رسد مانند بیشتر کروناویروس‌های دیگر عمدتاً از راه قطرات تنفسی آلوده و تماس نزدیک تا حدود ۲ متر با بیمار قابل انتقال به افراد دیگر است. افراد دارای بیشترین علامت، سرایت بیشتری برای بقیه دارند؛ اما افراد بیمار بدون علامت و یا در مرحله نهفتگی بیماری سهم بزرگی در انتشار ویروس دارند. مطالعات اپیدمیولوژیک نشان می‌دهد که قدرت سرایت COVID-19 بیشتر از ویروس‌های مرس و سارس است و تخمین زده می‌شود هر شخص آلوده می‌تواند 1.5 تا  3.5 فرد را آلوده کند. RNA ویروس در خون بیماران وجود دارد؛ اما مدارک علمی در مورد وجود ویروس عفونی در مایعات دیگر بدن مانند ادرار، شیر، اسپرم و استفراغ هنوز در دسترس نیست. 

آیا کروناویروس جدید برای کودکان و زنان باردار خطرناک است؟ تعداد موارد گزارش شده در کودکان بسیار کمتر از حد انتظار است. در مورد چگونگی تأثیر کروناویروس جدید بر روی کودکان یا زنان باردار اطلاعات کافی وجود ندارد؛ ولی با توجه به تغییرات فیزیولوژی بدن در بارداری مراقبت بیشتری توصیه می‌شود. شواهد کافی برای عدم انتقال ویروس از مادر به جنین در دوران بارداری و یا تأثیر احتمالی بر روی جنین وجود ندارد و مراقبت‌های لازم توصیه می‌شوند.  
ویروس چه مدت روی سطوح زنده می‌ماند؟ ویروس SARS-CoV-2 با توجه به شرایط محیطی می‌تواند تا ۹ روز زنده بماند؛ ولی به ضد عفونی کننده‌های معمول حساس است. الکل سفید با درصد ۷۰ برای ضدعفونی کردن دست‌ها و وسایل حساس و مایع سفید کننده خانگی با رقت1:100 برای ضد عفونی سطوح آلوده مانند منطقه مراقبت از بیمار و سرویس بهداشتی مناسب است.


 آیا فرد با لمس کردن سطح یا شیء آلوده و سپس لمس دهان ، بینی و چشم خود به بیماری کروناویروسی COVID-19 مبتلا می‌شود؟ درمورد قابلیت انتقال بیماری از سطوحی که درمعرض ترشحات تنفسی هستند به اطلاعات بیشتری نیاز است؛ ولی مراقبت‌های لازم در هنگام تماس توصیه می‌شوند.   
دارویی برای پیشگیری یا درمان بیماری COVID-19 وجود دارد؟ هیچ دارو و واکسنی تا به امروز برای پیشگیری یا درمان کروناویروس جدید تایید نشده؛ اما داروهای آنتی رتروویرال HIV، فاویپیراویر ( favipiravir  یک داروی ضد آنفولانزا) و رمدزیویر ( remdesivir یک داروی ضد ویروسی) و داروی کلروکین فسفات (ضد مالاریا)  در کارآزمایی بالینی مورد استفاده قرار گرفته اند.

در صورت ابتلای مادر به بیماری کروناویروسی، آیا شیر دادن به کودک توصیه می‌شود؟ با توجه به فواید شیردهی و نقش ناچیز شیر مادر در انتقال ویروس‌های تنفسی، مادر می‌تواند شیردهی را ادامه دهد. هنگام تغذیه کودک ماسک بپوشید ، قبل و بعد از تغذیه کودک وسایل را بشویید و سطوح را تمیز و ضد عفونی کنید. اگر مادر به شدت بیمار است، بهتر است شیر دادن با فنجان تمیز و یا قاشق انجام شود.
آیا اقدامات احتیاطی در دریافت محموله‌های پستی از چین و مناطق درگیر با بیماری ویروسی COVID-19 باید انجام شود؟ به دلیل عدم بقاء زیاد ویروس روی سطوح خشک، احتمال انتشار ویروس از طریق پست و یا محصولات بسته بندی که در طی چند روز یا هفته‌ها ارسال می‌شوند بسیار کم است. 

آیا کروناویروس  SARS-CoV-2 می‌تواند از طریق آئروسل و ذرات معلق در هوا انتشار پیدا کند؟ دانشمندان به مدارکی به نفع انتقال ویروس از طریق ائروسل دست پیدا کرده اند و موضوع در حال تحقیق است.
آیا کروناویروس SARS-CoV-2  از راه آب و غذای آلوده می‌تواند به افراد دیگر انتقال پیدا کند؟ مطالعات برای بررسی چگونگی انتشار سریع ویروس در مناطق اپیدمی و راههای مختلف انتقال ویروس ادامه دارد. گیرنده شناسایی شده ویروس  SARS-CoV-2 برای ورود به سلول‌های انسان با کروناویروس سارس مشترک بوده و این گیرنده علاوه بر سلول‌های ریه در سطح سلول‌های روده نیز وجود دارد و بنابراین می‌توانند به عنوان هدف اولیه ویروس مطرح باشند.

دانشمندان چینی توانسته اند ژنوم ویروس را در سوآب مقعدی بیماران مبتلا به COVID-19 ردیابی و ذره کامل کروناویروس را در نمونه مدفوع یک بیمار مبتلا در زیر میکروسکوپ الکترونی مشاهده کنند. هنوز مشخص نیست که آیا این ذرات ویروسی عفونت زا و قابل انتقال به افراد دیگر هستند یا خیر؛ اما بعضی از بیماران حتی پس از منفی شدن نمونه دهانی، ویروس را دفع می‌کنند و این نگرانی را ایجاد کرده است که بیماران بعد از بهبودی ممکن است تا مدت بیشتری ویروس را به محیط و منابع آبی انتشار دهند.

تحقیقات بیشتری در مورد توانایی ورود ویروس SARS-CoV-2 به منابع آبی و اینکه ویروس چقدر می‌تواند در آب زنده بماند مورد نیاز است؛ اما این اولین باری نیست که یک کروناویروس بیماریزا از آب جداسازی می‌شود.  کروناویروس سارس در غیاب کلر می‌تواند از چند ساعت تا چند روز زنده بماند و در تعداد دیگری از کروناویروس‌ها هم ویروس به فرم عفونت زا در مواد دفعی روده ای حضور دارد.
دانشمندان حدس می‌زنند انتقال ویروس جدید از راه ذرات معلق موجود در هوا و یا آب و غذای آلوده ممکن است عامل انتشار سریع ویروس در بین جمعیت باشد. شستن مکرر دست‌ها، نوشیدن آب جوشیده یا تصفیه شده؛ پرهیز از خوردن غذای خام؛ شستن مکرر دست‌ها؛ ضدعفونی کردن سرویس بهداشتی و جلوگیری از آلوده شدن آب و غذا برای جلوگیری از شیوع بیشتر بیماری توصیه می‌شود.  

با توجه به انتشار سریع بیماری COVID-19 در سطح جهان و در کشور ما ایران توصیه می‌شود این ویروس از سوی متخصصان آب به عنوان یک آلودگی ویروسی بالقوه در نظر گرفته شود. گندزدایی آب با کلر می‌تواند برای از بین بردن کروناویروس‌ها کافی باشد؛ اما با توجه به امکان هر نوع اتفاق در مسیر لوله کشی آب و تاکید بر تصفیه تکمیلی آب در محل مصرف، فیلتراسیون آب آشامیدنی توصیه می‌شود. دستگاه‌های تصفیه آب خانگی مجهز به ممبران اسمز معکوس با داشتن منافذی در حد یک دهم نانومتر (۰۰۰۱/۰ میکرون) به راحتی باکتری‌ها و ویروس‌های بیماریزای احتمالی موجود در آب را حذف می‌کنند. سیستم‌های تصفیه آب مجهز به یووی نیز از نظر تاثیر بر روی ویروس‌ها قوی تر از کلر عمل می‌کنند و دوز اشعه بر اساس حذف ویروس‌های بیماریزای خاص قابل تنظیم است.
 دکتر زهره فرهمند
متخصص ویروس شناسی پزشکی

۰ نظر موافقین ۰ مخالفین ۰
علیرضا امامی